MENİSKÜS TEDAVİSİ
Menisküs Nedir?
Diz ekleminde yer alan menisküsler, uyluk kemiğinin (femur) yuvarlak alt kısmıyla kaval kemiğinin (tibia) düz üst kısmı arasında denge ve uyum sağlayan C şeklindeki kıkırdak yapılarıdır. Diz hareketleri sırasında kemikler arasındaki teması dengeler, şok emici görev görür, dizin stabilitesini artırır ve eklem kıkırdağını korur.
Menisküslerin yalnızca dış üçte birlik kısmı kan dolaşımı ile beslenirken, iç kısımları eklem sıvısından beslenir. Bu nedenle iç bölgedeki yaralanmaların iyileşmesi daha zordur. Günlük yaşamda bile zorlanan menisküsler, spor aktiviteleri sırasında daha fazla baskıya maruz kalır. Dış menisküs daha hareketli olduğu için iç menisküse göre daha az yaralanır. İç menisküs yırtıkları, dışa göre 3 kat daha sık görülür.
Menisküs Yırtığı Nedir?
Menisküs yırtığı, genellikle dizin ani dönme, bükülme veya zorlanma hareketleriyle oluşur. Medial (iç) ve lateral (dış) olmak üzere iki menisküs vardır. Yırtıklar travma, yaşlanmaya bağlı dejenerasyon veya doğuştan gelen yapısal bozukluklara bağlı olarak gelişebilir.
Menisküs Yırtığı Belirtileri
- Dizde ağrı (özellikle diz hareket ettirildiğinde)
- Şişlik ve sertlik
- Dizde “kilitlenme” ya da takılma hissi
- Diz hareketlerinde kısıtlılık
- Eklemden ses gelmesi (klik sesi)
Menisküs Yırtılmasının Nedenleri
- Ani dönme ve bükülme hareketleri
- Diz üzerine düşme
- Çömelme, diz çökme ya da ağır yük kaldırma
- Futbol, basketbol gibi ani yön değişikliği gerektiren sporlar
- Yaşlanmaya bağlı eklem dejenerasyonu
- Osteoartrit gibi diz yapısını bozan hastalıklar
Özellikle 40 yaş üstü bireylerde yırtıklar travmadan çok dejenerasyon kaynaklıdır. 65 yaş üzerindeki kişilerin %40’ından fazlasında menisküs yırtığı görülmektedir.
Menisküs Yaralanmalarında İlk Müdahale
Yaralanma sonrası ilk aşamada uygulanması gerekenler:
- Dinlenme (istirahat)
- Soğuk uygulama (buz)
- Dizi sabitleme, zorlamama
- Gerekirse ağrı kesici ilaç kullanımı
Menisküs Tedavisi
Tedavi seçeneği, yırtığın tipi, hastanın yaşı, aktivite düzeyi ve şikayetlerin şiddetine göre belirlenir.
1. Cerrahi Olmayan Tedavi
1- Fizik tedavi ve egzersizler
- Ağrı kesici ve antiinflamatuar ilaçlar
- Aktivite kısıtlaması
- Dizlik veya diz desteği
2. Cerrahi Tedavi
a. Menisküs Tamiri
- Yırtığın kan dolaşımı olan dış kısmında uygundur.
- Artroskopik olarak uygulanır.
- İyileşme süreci uzundur ama menisküs korunur.
b. Menisektomi
- Menisküsün iyileşmeyen yırtık bölgesi alınır.
- Daha hızlı iyileşme süreci sağlar.
- Genellikle iç bölgedeki yırtıklarda tercih edilir.
Belirtiler:
- Diz ağrısı: Başlangıçta hafif olabilir, zamanla şiddetlenebilir. Ağrı, yürüme, çömelme veya merdiven çıkma sırasında artar.
Şişlik: Travmadan sonraki saatler içinde dizde şişme oluşabilir.
Kilitlenme hissi: Dizin aniden takılması ya da açılamaması sık rastlanır.
Takılma veya boşalma hissi: Dizde istikrarsızlık hissedilebilir.
Ses gelmesi: Hareket sırasında dizden “klik” veya “tık” sesi duyulabilir.
Hareket kısıtlılığı: Diz tam olarak bükülemez ya da açılamaz.
Sertlik ve hassasiyet: Özellikle dizin iç ya da dış kısmında dokunmaya hassasiyet oluşabilir.
Sık Sorulan Sorular:
- Menisküs yırtığının en sık belirtileri ağrı, şişlik ve dizde boşalma hissidir. Büyük yırtılmalarda menisküs parçası yer değiştirir ve diz içerisine kaçarak dizin kitlenmesi sebep olur ve kişinin yürümesi zorlaştırılabilir.
- Diz eklemleri arasında bulunan koruyucu kıkırdak dokuları menisküs denir. Dizin ani şekilde hareket ettirilmesi veya dize çok fazla ağırlık verilmesi sonucu yırtılabilir. Sporcularda daha fazla görülmesiyle birlikte, yaşın ilerlemesi sonucunda doku zayıflar ve dizinizi kırmak bile menisküs yırtığına neden olabilir.
- Menisküs tedavisi yapılmadığı sürece kalıcı sakatlığa yol açabileceği uzmanlar tarafından duyurulmaktadır. Menisküs rahatsızlığından korunmak için şunlara dikkat edilmelidir; hareketsizlik, fazla kilolar ve ilerleyen yaşla birlikte ortaya çıkan menisküs yırtıkları, tedavi edilmez ise kalıcı sakatlık oluşabilir.
- Menisküs yırtılması ameliyatında yırtığın alınması ve dikilmesi durumu yaklaşık 1 saat sürmektedir.
Bizimle İletişime Geçin
Ortopedik rahatsızlıklarınızla ilgili ücretsiz bilgi almak için yan taraftaki formu doldurun, size hızlıca dönüş yapalım.
